Həsənəli Cahangir oğlu Eyvazov

 

 

 

                                        Həsənəli Cahangir oğlu Eyvazov                                   

          (Həsənəli Eyvazlı)     

         Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent.

 

Tel:   070 312 24 74

E-mail ünvanı:   h.eyvazli@gmail.com

 

Elmi və bədii yaradıcılığı haqqında məlumat

 

Ədəbi təxəllüsü:  Həsənəli Eyvazlı  

Ədəbi peşəsi:       Şair-dramaturq

Jurnalistlər  birliyinin üzvü  –  2003- cü ildən    

Yazıçılar birliyinin üzvü:       – 2006- cı ildən

Fəxri adı:  Naxçıvan MR-in Əməkdar Mədəniyyət İşçisi   (07 aprel 2009-cu ildən), Azərbaycan Respublikası Prezidenti tərəfindən “Tərəqqi” medalı ilə- 05 aprel 2014-cü ildə. Prezident mükafatçısı.

Təhsil Nazirliyinin “Təhsil əlaçısı”döş nişanı ilə -2013,

Vəzifəsi: Naxçıvan Müəllimlər İnstitutunun  Azərbaycan dili və ədəbiyyatı kafedrasının müdiri

Elmi dərəcəsi: Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent.

Çapdan çıxmış əsərlərinin ümumi sayı: 33 elmi, bədii və metodik vəsaiti, 4 fənn proqramı, 58  elmi və metodik məqalə,

-Yaradıcılığına həsr olunub: 14 məqalə və 5 televiziya çəkilişi.

-100-dən çox publisistik və elmi metodik yazıları müxtəlif qəzetlərdə çap olunmuşdur.

Xaricdə çıxmış əsərlərinin sayı:   2 elmi məqalə                         

Əsas elmi nailiyyətləri: Azərbaycan ədəbiyyatşunaslığı, tarixi dramaturgiya və Naxçıvanın teatr tarixi  ilə bağlı araşdırmalar aparmış, maraqlı ədəbi, tarixi faktlara dair 6 kitab çap etdirmişdir.

Anadan olduğu yer: Azərbaycan Respublikası, Naxçıvan Muxtar Respublikası, Şərur rayonu,   Tənənəm kəndi

Təvəllüdü:  25 noyabr 1950-ci il

Təhsili: 1) Naxçıvan Pedaqoji məktəbini- 1969, 2) Naxçıvan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun (indiki NDU) dil-ədəbiyyat  fakültəsini (1977-ci il)

Şeir və poemaları:

  1. Bu köç hara gedir” – şeirlər toplusu – 2003
  2. “Türkmənçay” – tarixi poema                                – 2003
  3. Nədir bu sevgini yaşadan belə” – şeirlər toplusu – 2005
  4. “Naxçıvan haqqında ballada” –  poema             – 2005
  5. “Ömür yarpaqları” –  şeirlər toplusu                 – 2009
  6. “Ömrün payız duyğuları” – şeirlər toplusu           – 2013

  7.“Lal  sulara ay düşər”         – şeirlər toplusu            – 2020

 

Dram əsərləri:

 

1.“Türkmənçay qətli”         –            tarixi dram            –  2004

2.“Vəzifə hərisi”               –                dram                      –  2007

3.“Nadan xoruz”   – uşaqlar üçün mənzum nağıl-dram  –  2007

4.“Araz  sahilində doğan günəş”       –  tarixi dram        –  2008

5.“Ərtoğrol Cavid, yaxud bir ailənin dramı” – mənzum faciə  –  2008

6.“Qurtuluşa gedən yol”              –          tarixi dram       –  2009

7.“Yasda toy əhvalatı”                  –          tragikomediya –  2010

8.“Həqiqətin divanı”                     –          dram                –  2012

9.“Seçilmiş əsərləri (I cild)”         –          dram əsərləri    –  2015

10.“Seçilmiş əsərləri (II cild)”     –          şeir və poemalar – 2017

11.“Seçilmiş əsərləri (III cild)”   –     monoqrafiyalar        –  2018

12.“Seçilmiş əsərləri (IV cild)” -1 monoq-ya və məqalələr- 2019

  1. .“Ruhların görüşü” – dram əsəri          – 2022

14.“Dram əsərləri” (Tələbə teatr studiyaları üçün)             -2022

15.“Didərgin xəstələr”                    –            dram əsəri       -2023

 

Ədəbi-bədii və elmi-publisistik kitablarının adı:

 

  1. “ Həmid Arzulu yaradıcılığında tarixilik” – monoqrafiya

– 2003

  1. “Bir aktyorun ömür yolu” –  monoqrafiya        – 2005
  2. “Naxçıvan teatrı dünən, bu gün” (həmmüəllif) –mono-qya

-2007

  1. “Tarixi dramlarda ədəbi şəxsiyyət obrazı” – monoqrafiya

– 2009

  1. “Müstəqillik prizmasından…” (məqalələr toplusu) – 2013
  2. “Azərbaycan tarixi dramlarında ədəbi şəxsiyyət məsələləri”

                                                                      –Dərs vəsaiti. -2015

 

Səhnələşdirilən əsərləri

 

1.“Araz  sahilində doğan günəş” – tarixi dramı  2008-ci ildə Naxçıvan Dövlət Musiqili

Dram  Teatrında tamaşaya qoyulmuşdur.

 

  1. “Naxçıvan haqqında ballada” – poeması əsasında 2007-ci ildə Naxçıvan Dövlət

Televiziyası tərəfindən televiziya filmi çəkilmiş,    sonra 2012-ci ildə poemada

əlavələr edilərək ikinci   dəfə televiziya filmi çəkilmişdir.

 

  1. “Yasda toy əhvalatı” – Tragikomediyası əsasında Naxçıvan Dövlət Televiziyası

tərəfindən 2016-cı ildə tammetrajlı bədii  film-tamaşa çəkilmişdir.

  1. “Nadan xoruz” – Mənzum nağıl-dramı 2016-cı ilin 02 dekabrında Naxçıvan Dövlət

Uşaq- Gənclər Teateında tamaşaya  qoyulmuşdur.

  1. “Vəzifə hərisi”- Komediyası Ordubad xalq teatrında hazırlanmış və 22 may 2019-cu il

tarixdə Naxçıvan Musiqili Dram Teatrında Tamaşaya qoyulmuşdur.

  1. “Ruhların görüşü”- Naxçıvan Ali və Orta ixtisas məktəbləri arasında keçirilən teatr

müsabiqəsində II yerə çıxmışdır. Naxçıvan Gənc Tamaşaçılar teatrı-

oktyabr 2019-cu il.

 

Tərtib etdiyi kitablar:  “Mənalı  şair ömrü” və filologiya elmləri doktoru, professor Yavuz  Axundlunun “Şərəfli ömür” və “Ədəbi portretlər” kitablarının tərtibçisi,   onlarla  kitabın redaktoru və ya ön sözün müəllifidir.

                            

Metodik vəsaitləri:

 

  1. Milli kurikulum yeni təlim metodlarında. (həmmüəllif) – Naxçıvan, “Məktəb”, 2012
  2. Pedaqoji təcrübənin müasir tələblər baxımından təşkili və keçirilməsi. NMİ. Naxçıvan: Məktəb nəçriyyatı, 2014, 168 səh.
  3. 3. Tarixi dramların tədrisində ədəbi şəxsiyyət və zaman problemi. Metodik vəsait. Naxçıvan, məktəb, 2015, 110 s.

 

Elmi məqalələri:

 

1.Tarixi dramlarda ədəbi şəxsiyyətlər bədii obraz kimi Nax-çıvan Dövlət Universitetinin elmi Xəbərləri, 2004, s. 68-69

  1. M.Tarverdiyevin «Qəmküsar» dramında Qəmküsar bədii obrazı haqqında mülahizələr. NMİ,Xəbərlər, № 1,2005,s.82-
  2. Bəxtiyar Vahabzadənin “Fəryad” dramına dair mülahizələr. Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunun. Xəbərləri. “Müəllim” nəşriyyatı, №4, 2008. s.50-58.
  3. “Məhsəti” dramında (Kəmalə Ağayeva) humanizm və insanın gözəlliyi ideyasının bədii ifadəsi.Gürcüstan Respub-likası, “Qarapapaqlar” jurnalı, 2009, səh. 33-38.
  4. Hüseyin Cavidin “Hayyam” dramında beşeri duyquların terennümü. Türkiye Cümhuriyyeti, Ankara, Kardeş kalemler aylıq Avrasiya edebiyat dergisi, Mayıs, 2009, s. 70.
  5. Ədəbi şəxsiyyətlərə dair tarixi dramlarda mövzu seçimi, ümumiləşdirmə və tipikləşdirmə. Azərbaycan Respublikası “Lit.az” Elm və Mədəniyyət portalı. “Elmi araşdırmalar bölməsi”,http://WWW .lit.az/meqale/edebi. Php, 09.07.2009.
  6. Tarixi dramlarda ədəbi şəxsiyyətlərin bədii obrazlarının yaradıl-masında sənətkarlıq məsələləri. Azərbaycan Respublikası “Lit.az” Elm və Mədəniyyət portalı. “Elmi araşdırmalar bölməsi”, http: //WWW.lit.az / meqale/edebi. Php, 10.07.2009.
  7. “Fəryad” əsərində Nəsimi taleyinə müəllif münasibəti. AMEA, Folklor İnstitutu, Elmi axtarışlar, Bakı:

Nurlan, 2009, № 4, s. 57-61.

  1. XIX əsrin ikinci yarısında istimai-siyasi hadisələrin məz-munu daxilində ədəbi şəxsiyyətin portreti: Şəfaət Mehdiyevin “Mirzə Fətəli” dramı. AMEA, M.Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutu. Filologiya məsələləri. Bakı,  2009, № 6, s.412.
  2. “Sizi deyib gəlmişəm” əsərində özünütəsdiq, yaxud Mirzə Cəlil ideyalarına Anar baxışı. NMİ,Xəbərlər, № 1 (21), 2010.
  3. S.S.Axundovun «Molla Nəsrəddin Bakıda» pyesinin tədris prosesində müasirlik baxımından tərbiyəvi əhəmiyyəti. NMİ, Xəbərlər. №1 (25),2011, səh.42-45.
  4. M. Hüseynin “Nizami” dramıında vətənpərvərlik duyğula-rının tərənnümü və tədris prosesində tətbiqi təcrübəsindən. NMİ, Xəbərlər.№1 (28), 2011,5 s.
  5. Ачылмамыш сящифяляр, йахуд дидярэин талели инсанлар.AMEA. Folklor İnstitutu. Elmi axtarışlar, Bakı, 3/2012, 6 səh.
  6. Tədris prosesində İlyas Əfəndiyevin “Xurşidbanu Natəvan” dramında insan taleyinə münasibət məsələsinin qoyuluşu. NMİ, Xəbərlər. Cild:8, №3, 2012,5 s.
  7. С.С.Ахундовун «Мола Нясряддин Бакыда» пйеси щаггында Азярбайъан Республикасы Тящсил Назирлийи, Нахчыван Мцяллимляр Институту, Мцасир тялим методлары вя йени педагожи технолоэийанынтярбийя просесиндя тятбиги (Елми практик конфрансын материаллары), 2004. с.140-142 .
  8. Щ.Арзулунун “Гачаг Гушдан” романында репрессийа мясяляляри. АМЕА Нахчыван Бюлмяси,

А.А.Бакыханов адына Тарих Институту, Нахчыван Дювлят Университети. Нахчыван бу ъцн: ислащатлар, перспективляр,2008. (5-6 октйабр 2007-ъи илдя кечирилмиш бейнялхалг  симпозиумун материаллары)  с.377.

17.Азярбайъан ушаг ядябиййатынын тядрисиндя вятянпярвярлик мотивляри. “Мцасир тялим методлары вя йени педагожи технолоэийанын тялим-тярбийя просесиня тятбиги” мювзусуна щяср едилмиш елми-практик конфрансын материаллары, Нахчыван: Мяктяб, 2006, 6-8.

  1. Щаъыбаба Нязярлинин “Сабир” драмында ядяби шяхсиййят вя тянгид щядяфляри. “Мцасир тялим методлары вя йени педагожи технолоэийанын тялим-тярбийя просесиня тятбиги” мювзусуна щяср едилмиш елми-практик конфрансын материаллары, Нахчыван: Мяктяб, 2009, 6-8 вя с.
  2. 19. Milli ədəbiyyatımızın təşəkkül və inkişaf tarixinə müstəqillik prizmasından baxış. “Müasir təlim metodları və yeni pedaqoji texnologiyanın təlim-tərbiyə prosesinə tətbiqi” mövzusuna həsr edilmiş elmi-praktik konfransın materialları, Naxçıvan Müəllimlər İnstitutu, 05 may, 2010, səh. 43-47

20.“Müasir dövrdə uşaq ədəbiyyatının tədrisində vətənpərvərlik tərbiyəsi”. “Müasir təlim metodları və yeni pedaqoji texnologiyanın təlim-tərbiyə prosesinə tətbiqi” mövzusuna həsr edilmiş elmi-praktik konfransın materialları, NMİ, Məktəb, 06 may 2011. s. 110.

  1. Təhsil islahatını zəruri edən səbəblər və ədəbiyyat fənni kurikulumu haqqında. “Müasir dövrdə uşaq ədəbiyyatının tədrisində vətənpərvərlik tərbiyəsi”. “Müasir təlim metodları və yeni pedaqoji texnologiyanın təlim-tərbiyə prosesinə tətbiqi” mövzusuna həsr edilmiş elmi-praktik konfransın materialları, NMİ, 04 may, 2012, səh. 109-112.
  2. 22. Lal həsrətin qoynunda doğulan poeziya. “Сяс” 22 октйабр 2011-ъи ил

23.Yaddaşıma yazılanlar,Yaxud gəncliyimdə gəzib gördüyüm yerlər. “Dərələyəz”, 14 sentyabr 2012-ci il.                 

  1. “Kültürle yükselen kardeşlik”. Kuzey Kıprıs Türk Cümhu-riyyətində “Azərbaycan keçmişdə və bu gün” mövzusunda keçirilən beynəlxalq konfrans. 28 dekabr (aralıq) 2012-ci il. Mağusa şəhəri.
  2. Dostluq əlaqələri genişlənir. (həmmüəllif) NMİ-nin xəbərləri, Naxçıvan: Məktəb. №1,2013
  3. Ə.Haqverdiyevin “Xəyalat” əsərinin tərbiyəvi əhəmiyyəti. “Müasir təlim metodları və yeni pedaqoji texnologiyanın təlim-tərbiyə prosesinə tətbiqi” mövzusuna həsr edilmiş elmi-praktik konfransın materialları, NMİ: Məktəb, 03 may  2013.
  4. M.S.Ordubadinin “Cabir və Molla Nəsrəddin” dramında tənqid hədəfləri. NDU-nun xəbərləri. 2.2013.

28.A.Yadigarın “Midiyanın süqutu” əsərində vətənpərvərlik duyğularının tərənnümü. NMİ Xəbərlər. Naxçıan: Məktəb, №1.2014, səh.45-47.

  1. Təhsil islahatı zamanın tələbidir. Naxçıvan MR-in 90 illik yubileyi ilə əlaqədar “Təhsil kurikulumları: nəzəri problemlər” mövzusunda respublika konfransın materialları , Naxçıvan: Məktəb, 15 aprel,2014, səh.130-132.

30.Heydər Əliyev və Azərbaycan təhsilində islahatlar. “Müasir təlim metodları və yeni pedaqoji texnologiyanın təlim-tərbiyə prosesinə tətbiqi” mövzusuna həsr edilmiş elmi-praktik konfransın materialları, Naxçıvan: Məktəb,07 may, 2014, səh.14-16.

31.Gənc nəslin formalaşmasında diyarçünaslıq materiallarından istifadə. “Təlim prosesinin təkmilləşdirilməsi və müasir təhsil konsepsiyaları” mövzusunda byynəlxalq elmi konfransın mnaterialları.Naxçıvan . 16-17 dekabr 2014, 246-247.

32.Şagirdlərin mənəvi-əxlaqi dəyərlərinin formalaşmasında Nizami Gəncəvi yaradıcılığının rolu. NMİ, Xəbərlər. Нахчыван: Мяктяб, 11-№2, 2015,s.61-64.

33.Təhsilin düzgün təşkili pedaqoji prosesin əsasıdır. Təhsil kurikulumları:praktik tətbiqlər- mövzusunda keçirilmiş respublika konfransın materialları , Naxçıvan: Məktəb, 24 aprel,2015, səh.109-112.

  1. Tarixi dramlarda işlənən folklor nümunələrinin tədris prosesində öyrədilməsi yolları. . “Müasir təlim metodları və yeni pedaqoji texnologiyanın təlim-tərbiyə prosesinə tətbiqi” mövzusuna həsr edilmiş elmi-praktik konfransın materialları, Naxçıvan: Məktəb,05 may, 2015, səh.191-194.
  2. Təlimin təkmilləşdirilməsində peşə seçiminin rolu. Azərbaycan təhsil quruculuğunun prioritetləri:müasir yanaşmalar mövzusunda byynəlxalq elmi konfransın mnaterialları.Naxçıvan . 5-6 iyun 2015, səh. 144-145.
  3. Müasir uşaq əsərlərində həyat həqiqətlərinin bədii əksi. Naxçıvan: Məktəb, 2016 (4),   səh.42-46
  4. 37. Yeni təhsil islahatının tətbiqi və şagird təfəkkürünün formalaşması günün tələbidir. Təhsil kurikulumları:praktik tətbiqlər- mövzusunda keçirilmiş respublika konfransın materialları , Naxçıvan: Məktəb, 14 aprel,2016, səh. 65-66.
  5. Sinifdənxaric oxu prosesində Ə.b.Haqverdiyevin “Xəyalat” əsərinin məzmununun öyrədilməsi və təhlilinin aparılması metodikası. NMİ. Xəbərləri, Naxçıvan: Məktəb, 13 (1), 2017, səh. 46-51
  6. “Milli ədəbiyyatda milli düşüncə zamanın tələbindən yaranır”. . “Müasir təlim metodları və yeni pedaqoji texnologiyanın təlim-tərbiyə prosesinə tətbiqi” mövzusuna həsr edilmiş elmi-praktik konfransın materialları, Naxçıvan: Məktəb, 05 may, 2017, səh.93-96.
  7. “Təhsilin inkişafına yeni yanaşmalar”. “Pedaqogika” Elmi-nəzəri-metodik jurnal. Bakı, Ekonomika. 2017, səh.7-14.

41.Uşaqların dərketmə vərdişlərinin inkişaf etdirilməsində yumoristik hekayəkərin rolu. NMİ. “Xəbərlər” jurnalı, №1, tom-14,2018, səh.43-45.

  1. Təhsil islahatının düzgün tətbiqi şagird təfəkkürünü gücləndirir. “Təhsil dünyasi” qəözeti, 22 iyun 2018-ci il.

43.Özünəinamın aşılanması şagirdlərdə yaradıcılıq imkanlarının inkişafına xidmət edir. “Təhsil   jurnalı”, Bakı: , №2, 2018,

44.Metodik Təcrübənin ünvanı: Tarix müəllimlərinin yanaşmalarından bəhs edən kitab. İmmi Hüseynovanın iş təcrübəsindən. “Azərbaycan müə\llimi” qəzeti, 26 iyul 2019-cu il, səh.7.

  1. Sinifdənxaric oxu prosesində yazıçı Fərəc Fərəcovun yumoristiq hekayələrinin öyrədilməsi yolları. NMİ. “Xəbərlər” jurnalı, №1, (55), 2019, səh.45-49.

46.. Ömür vəfa etsəydi. ) “Şərqin Səhəri” qəzeti. 27 iyul, 2019, 29.

47.Naxçıvan haqqında ballada. (poema) “Şərqin Səhəri” qəzeti. 13 iyul, 2019, 29(2003).

48.Yüz ilin zirvəsindən görünən Ərtoğrol ucalığı. “Şərqin Səhəri” qəzeti. 01 0ktyab 2019-cu il, 118(3507).

  1. Açılmamış səhifələr, yaxud didərgin taleli insanlar. “Azad Azərbaycan” qəzeti. 16 noyabr 2019-cu il, 36(3525), səh.7.

50.Şagirdlərdə özünəinam hissi aşılamaq günün tələbidir. “Azad Azərbaycan” qəzeti. 28 noyabr 2019-cu il, 141(3530), səh.7.

51.Atif Zeynallı. “Karvan gedir” əsərində Füzuli obrazının dramatik xarakteri. NMİ.  Naxçıvan: Xəbərlər jurnalı, №2, 2020-ci il.

52.Şair Xanəli Kərimlinin poetik dünyası. Naxçıvan Müəllimlər İnstitutu.   Elmi Əsərlər. Naxşıvan: Məktəb,2020, 5 səh.  Elmi-tədqiqat işi.

53.Həsənəli Eyvazlı. Şair Asim Yadigarın siyasi lirikasında Vətən mövzusu. NMİ-nin Elmi əsərləri, Naxçıvan: Məktəb,  Səh.215-219.

54.Fənn proqramı.  Azərbaycan dilində işgüzar və akademik kommunikasiya. Naxçıvan:

Məktəb. 2021,19 səh.

55.Təhsil islahatı və ədəbiyyat üzrə fənn kurikulumuna dair tələblər. Naxçıvan: Məktəb. 2021

56.Nizami Gəncəvi yaradıcılığında ədalətli şah problemi. Naxçıvan: Məktəb. 2021

  • şlı qocaman Ərtoğrol Cavid. Azad Azərbaycan qəzeti, 24 sentyabr 2021-ci il, səh 7.

58.Vaqif Məmmədov yaradıcılığında  yurd sevgisi  NMİ.Məktəb , 2022  (çapda